WAT IS ONLINE JONGERENWERK?

De online wereld is in de digitale samenleving een vanzelfsprekend onderdeel geworden van de leefwereld van veel jongeren. Jongeren besteden steeds meer tijd op sociale media zoals Instagram, Snapchat en Whatsapp. Zes op de tien jongeren (60 procent) besteden dagelijks minimaal drie uur aan hun smartphone. 15 procent gebruikt de smartphone zelfs meer dan zes uur op een dag. Bovendien zegt ongeveer 31 procent van de jongeren in het voortgezet onderwijs de gehele dag online contact te hebben.

De online wereld brengt kansen (bv. socialisatie, digitale geletterdheid, en reguleren en begrijpen emoties van anderen) en risico’s (bv. cyberbullying, sexting, gameverslaving) voor jongeren met zich mee. Ook verandert de vindplaats van jongeren (van voornamelijk de straat, naar ook online), de communicatie en werkrelatie met jongeren en de manier waarop jongeren beïnvloed en begeleid kunnen worden door jongerenwerkers. Aansluiten bij hun online leefwereld is daarom essentieel om jongeren te blijven bereiken en te ondersteunen bij hun ontwikkeling naar volwassenheid. 

Bij de begeleiding naar volwassenheid vormt de leefwereld van jongeren het vertrekpunt voor het jongerenwerk: jongerenwerkers leggen contact met jongeren op straat, op school, in het winkelcentrum, het jongerencentrum en op andere plekken waar jongeren komen. Zij zijn in staat langdurige relaties met jongeren aan te gaan.Nu sociale media een steeds groter onderdeel worden van de leefwereld van jongeren is het voor jongerenwerkers niet langer voldoende alleen offline actief te zijn.

In de beleving van jongeren is er geen strikt onderscheid tussen de online en offline wereld. Voor hen is het logisch om ook online contact te hebben met hun jongerenwerker. Dit vraagt om moderne jongerenwerkers die de online wereld tot hun werkgebied rekenen en hier op een professionele manier in bewegen.Veel jongerenwerkers hebben echter nog onvoldoende zicht op de online leefwereld van jongeren, de rol die sociale media spelen in het opgroeien van jongeren, en wat opgroeien in de online leefwereld vraagt aan begeleiding. Hierdoor ervaren veel jongerenwerkers handelingsverlegenheid in hoe zij kunnen aansluiten bij en werken in de online leefwereld van jongeren. Deze handreiking biedt handvatten aan jongerenwerkers voor het werken in de online wereld en handvatten aan managers voor het creëren van kaders waarbinnen dit gebeurt.

Jongerenwerkers stimuleren de persoonlijke en sociale ontwikkeling van jongeren, behartigen indien nodig hun belangen, en geven grenzen aan. Online jongerenwerk is hierbij een aanvulling op het meer traditionele (ambulant) jongerenwerk. Het feit dat jongerenwerkers door hun aanwezigheid op straat en in jongerencentra een offline beeld kunnen koppelen aan de online inzichten die zij op sociale media verzamelen, maakt dat zij een bijzondere positie kunnen innemen binnen het lokale jeugdveld. 

Online vs. digitaal jongerenwerk

In Nederland wordt de term online jongerenwerk gebruikt in plaats van digitaal jongerenwerk. Digitaal jongerenwerk gaat over het brede spectrum van het toepassen van digitale middelen en technologie in jongerenwerk. Het neemt vele vormen aan en is afhankelijk van de organisatie, omgeving, financiering en middelen die jongerenwerkers hebben. 

Digitaal jongerenwerk kan dienen als: 

• een vorm van content; 
• een activiteit voor jongeren (gamen, maken van video´s, programmeren etc.); 
• 
  een instrument voor een jongerenwerker om zijn of haar doelen mee te behalen. 

In deze handreiking gaat online jongerenwerk alleen over het inzetten van sociale media als instrument om de doelen van het jongerenwerk te behalen.

Is online jongerenwerk een nieuw fenomeen?

Online jongerenwerk wordt vaak gezien als een nieuw fenomeen, maar gebeurt al sinds jongeren zich online begeven. In 2008 werd al onderzoek gedaan naar de inzet en mogelijkheden van MSN (het destijds populaire online platform) in het jongerenwerk in de gemeente Hoorn.^[3] Dit laat zien dat online jongerenwerk geen nieuw fenomeen is, maar aansluit bij de dynamische en op de actualiteit aangesloten aard van het jongerenwerk. 

Definitie online jongerenwerk

Online jongerenwerk betekent proactief gebruik maken van sociale media binnen verschillende methodieken en omgevingen van het jongerenwerk ter ondersteuning van het bereiken van de doelen van het (reguliere) jongerenwerk.

Klik hier om deze PDF-brochures te downloaden.